,

MESSAGERİES MARİTİMES İSKELESİ – 63. BL.

Tuz-İskelesi-5.jpg

MESSAGERİES MARİTİMES İSKELESİ
(Tuz İskelesi)

Anılan İskele Adı Messageries Maritimes İskelesi
Yapılış Tarihi: 1883
Konumu Messageries Maritimes binası önü
Yapı Sistemi: Ahşap Çatkı Sistemi
Görgü tanıkları: Anlatılan ve yazılanlardan biliniyor.
Günümüzdeki Yeri: Belediye Taş Binası ile MTSO binası arasıTuz İskelesi 2

Messageries Maritimes İşletmesi tarafından 1883 yılında yaptırılan iskele Mersin’de yapılan ahşap yapılı ilk özel iskeledir. İskele, liman inşasından önce yıkılmıştı.

Messageries Maritimes (Mesajeri Maritim) Binası, Atatürk Evi sırasında; Belediye Taş Binası kuzey yönünde idi; şimdi yerinde Mersin Çarşısı var. Mersin’e gelen Fransız yazar, Dr. Louis Charles Lorter yazmış olduğu eserde Mersin limanının 1875 teki durumunu anlatırken şöyle yazıyor:

“Messageries Maritimes İşletmelerinin yerli temsilcisi sayın İbrahim Sabah Efendi …bizi kabul etmişti. Mersin’in doğru dürüst bir limanı yoktur…” (İbrahim Bozkurt, Mersin Tarihi – Mersin B.B. Kültür Yayınları. Haziran 2012, s. 128)

1889 yılında Mersin’e gelen gemi sayısı 1368 olup, bunların 364 ü buharlı ve 58’i Messageries Maritimes’e aittir.

Bugünkü Ticaret ve Sanayi Odası binasının önündeki ahşap Tuz İskelesi, kısa fakat oldukça yüksektir. Büyükşehir Belediye binasının (Akkahve) yüksek tonozlu orta bölümünün uzun süre tuz deposu olarak kullanıldığı dikkate alınınca iskelenin adının nedeni ortadadır.

Şinasi Develi anlatıyor: “Fransız Kumpanyası tarafından inşa edilmiştir. Kendilerine ait olan ve bugün yerinde Mersin Çarşısı’nın bulunduğu binanın deniz bölümünde idi. Esasen bugün Ticaret Odası Binası’nın bulunduğu bina dahil denize kadar olan arazi bu firmaya ait idi. Sonradan Mersin Belediyesi’ne bağışlamışlar”.

Aşağıdaki program 1914 yılı seyrüsefer tarifesinden alınmıştır.

1) Marsilya, İskenderiye, Beyrut.
2) Marseilles, Alexandria, Port Said, Jaffa, Beirut. (Marsilya, İskenderiye, Port Said, Yafa, Beyrut.)
3) Marseilles, Naples, Piraeus, Smyrna, Dardanelles, Constantinople, Vathy or Rhodes, Beirut, Larnaca, Mersina, Alexandretta, Lattaquie, Tripoli, Beirut, Jaffa, Caiffa, Beirut. (Marsilya, Napoli, Pire, İzmir, Çanakkale, İstanbul, Vathy veya Rodos, Beyrut, Larnaka, Mersin, İskenderiye, Latakya, Tripoli, Beyrut, Yafa, Hayfa, Beyrut.)
4) Marseilles, Piraeus, Smyrna, Constantinople, Samsoun, Trebizonde, Batoum. (Marsilya, Pire, İzmir, İstanbul, Samsun, Trabzon, Batum.)
5) Marseilles, Patras, Salonica, Constantinople, Odessa. (Marsilya, Patras, Selanik, İstanbul, Odessa.) (No sailings listed for these routes.) (Bu rotalar için tarife yoktur.)

Messageries Maritimes Acente Binası Mimari Özellikleri
1894 yılından itibaren Fransız Messageries Maritimes şirketine aittir. Şu anda yerinde olmayan binanın fotoğraflarından anlaşıldığı üzere düz, yalın cepheleri ile dikkat çekmektedir. Pencereler yatay ve dikey eksende aynı doğrultuda yerleştirilmişlerdir. Zemin kat pencereleri düz yatay demirli olup, üst kat pencereleri ise geleneksel Mersin evlerinde de olduğu gibi ahşap kepenklidir. Gezinti yoluna cephesi bulunan çift kanatlı giriş kapıları iç sofayı vurgularcasına kemerlidir.

Cephede kemerli giriş kapısını çerçeveleyen sivri kemer çıkıntısı vardır. Messageries Maritimes Gemi Acentesi’nin Mersin’deki bu binası, doğu ve batı cephelerinde terasları olan, Kışla Caddesi’ne açılan üç ana girişi bulunan iki katlı bir yapıdır.Tuz İskelesi 3Sağdaki iki bayraklı bina önemli olmalıdır. Fotoğrafta Vahap Kokulu’ya göre, açıktaki gemilerden gelen tomrukların işleneceği bir büyük bıçkıhane, hızar var. Alpaslan- İpek Ongun Arşivi.

Tuz İskelesi 4Kartpostalda yalnızca ahşap ayakları kalmış olan bu iskele günümüzde Mersin Ticaret ve Sanayi Odası binasının bulunduğu alanda 1940’lı yıllarda yer alan Çukurova Barı ve tuz deposunun güneyindeki Tuz İskelesi. Hayrettin Ergun Arşivi.İskele

Ortadaki bina günümüzün Belediye Taş binasıdır. Batısında kalan alanda (Atatürk Evi’nin güneyi) şimdi otobüs durakları yer alıyor. İskele ise olasılıkla Tuz İskelesi tanımına uyuyor. Bu tanımlamaya göre: Tuz İskelesi ve Messageries Maritimes İskelesi aynı iskeledir. Ali Merzeci Arşivi

Biyografik Bilgi

scroll to top