MUT
Fevziye Medresesindeki bir mezar taşında Yunanca şu yazı vardır: “Bu mezara yabancı gömülmeyecek, şayet gömülürse Llos Atina şerifhanesine bin altın ve Glavzimyos Belediyesine bin altın verilecektir.
MUT KALESİ: Mut kalesinin dört burcu iç kale denilen bir Kıtlık Kulesi ve doğu kapıları, içeriden kale pınarına giden bir yeraltı yolu vardır. Batı kapısında Claudiopolis yazılıdır. Cem Sultan mücadelesinin bir çoğuna bu kalede hazırlandı .Bu kalede uzun müddet ikamet etti ve en güzel şiirlerini bu beldede yazdı.
SİVRİ TÜRBELER: Karaman oğullarından kalma, birinde 3, diğerinde 4 mezar bulunan iki sivri türbe vardır Üç mezarlı olanda: “İsa Bey Bin Muhammed, iskanallahu taala fi bi mevhati sittatu ve aşrin ve sebamiete” kitabesi vardır. 716 yılı zilkade ayının onbirinde öldüğü anlaşılıyor. Her mezarın başında ayrı bir kitabe vardır.
LAAL PAŞA CAMİİ (LALAĞA): Kale mahallesindedir. Yalnız bir kitabeden “Mizerref harap olmuşken bu camii şerif eyledi ihyol – Elhaç Mustafa Katip Divan Çelik Mehmet paşa zamanında tamir edildiği anlaşılmaktadır. Caminin iki yanında sivri türbeler vardır, medreseden eser kalmamıştır.
MAVGA KALESİ: Sarp bir kayadan ayrılma kaledir. Kalenin ahırı, yemlikleri, yalaklar ve ilmek yerleri dahi tamamen oymadır. Hititlerden kaldığı sanılmaktadır.
ALAHAN MANASTIRI: 30 x 200 m. sahayı kaplayan manastır, kayalar içinde ve bir dağ yamacındadır. Yapıları: 1,2 ve 3 numaralı kiliseler, büyük portik, keşiş ikametgahları. M.S. 440 yılında inşa edildiği sanılan bu muazzam manastırın üç kitabesi tarihi bakımdan önemlidir. İ.S. 5. yüzyıl mimarisi açısından çok mühim bir eserdir. Baştanbaşa sembol, figür ve tasvirlerle süslü olan bu muazzam eserde St. Pierre ve St. Paul’un tasvirleri bulunmaktadır. Araştırmacı Yazar Şahin ÖZKAN
