KÄ°TABIN BAÅž TARAFINA DÖNMEK İÇİN BU SATIRI TIKLAYINIZ……………………………..
Metinde geçen ve bugün için anlaşılması güç olan kelimelerin Türkçe karşılıkları
– A –
Adem-i merkeziyet : Merkeze bağlı olmıyan idâre şekli
Ağnam: Koyun ve keçi
Ağyar: Yabancılar
Ahfâd: Torunlar
Ahval-i mühimme: Önemli haller
Akdem: Önce
Akîm: Kısır, sonuçsuz
Âlâm: Elemler, kederler
Alelekser: çoğu defa
Alemdar: Bayrak çeken, öncü
Âmade: Hazır
Âmal-i milliye: Milli emeller, ülküler
Anûd: İnadçı
Âsayiş: Rahat, huzur
Âsar: Eserler
Arizî: Sonradan gelen, geçici
– B –
Bâdire: Birdenbire çıkan
Badetteati: Alıp verdikten sonra
Bahr-i siyah: Karadeniz
Bahri: Denize mensup
Bâhir: Açık
Basiret: Akıllıca davranış
Bazû: Bilek
Badezzeval: Öğleden sonra
Beka: Devamlı
Berri: Karaya mensup
Bermucib-i emir: Emir gereÄŸince
Bilâmucip: Sebepsiz
Berveçh-i ati: Aşağıda gösterilen
Bilkülliye: Toptan
Bilâ ifate-i ân: Zaman kaybetmeksizin
Bihûde: Boş
Bilâ istisna: Ayrıntısız
Binaan aleyh: Buna göre
Biinayetillah-i tealâ: Ulu Tanrının izniyle
Bünye: Vücudun durumu
Bilhassa: Özel olarak
– C –
Celp: Getirme
Cenah: Kanat
Cenup: Güney
Ceza-yi nakdi: Para cezası
Cibayet: Toplamak
Cihad-ı ekber: En büyük savaş
Cûş-u hurûş: Coşup taşma
Cüz: BÖlüm, parça
– D –
Deruhde: Ãœzerine alma
Devlet-i Fahime: Ulu, büyük devlet
Devlet-i Muazzama: Büyük devlet
Dühül: Girme
Dûr: Uzak
Dûrendiş : Uzak görüşlü
Düvel-i garbiye: Batı devletleri
Düvel-i Müttefika: Birleşmiş devletler
– E –
Ecanip: Ecnebiler, yabancılar
Ecza-yi vatan: Yurt parçaları
Efkâr-ı Umumiye: Kamu oyu
Ehass-ı âmal: Pek özel emeller, ülküler
Ekseriyet-i kahire: Salt çoğunluk
Elyevm : Bugün
Emr-i vaki: Olup bitti
Emval: Mallar
Emval-i Metruke: TerkedilmiÅŸ mallar
Ene Müslim: Ben müslümanım
Endaht: Atış
Enkaz: Yıkıntı
Esliha-i Mütenevvia: Çeşitli silâhlar
Ente Müslim: Sen müslüman mısın
Erazı-i meşgule-i garbiye: işgal edilmiş batı toprakları
Erazi-i meşğule-i şimaliye işgal edilmiş kuzey toprakları
Esbap: Sebepler, nedenler
Eshab-i Kehif: Mağara Eshabı-Bu addaki dağda yatan yatırlar
Esliha: Silâhlar
Esnan-ı askeriye: Askerlik çağında olanlar
Evamir-i kat’iye: Kesin emirler
Evvelâ: İlk önce
– F –
Faikiyet: Üstünlük
Fasıla-i Muhasemat: Düşmanlıklara ara verme
Fevkalâde: Olağanüstü
Filhakika : Gerçekten
Fik-i Sakim: Bozuk fikir
Fırkacılık: Particilik
– G –
Ganimet: Düşmandan alınan mal
Galip: Yenen
Gaye: Maksat, amaç
Gâsıp: Zorla alan
Gayr-i kabil-i tecezzi: Bölünmesi imkânsız
Gayr-i kabil-i kabul: Kabulü imkânsız
Gayr-i vakıf: Bilmiyen,bilgisi olmayan
Gayr-i Müslim: Müslümandan başkası
Güzergâh: Geçilecek yol, geçit
– H –
Hadise: Olay
Hâhişker :İstekli
Hakk-i İntifâ: Faydalanma hakkı
Hakkaniyet perastane: Hakka taparcasına
Haknaşinaslık: Hak bilmemezlik
Hakşinas: Hakbilir, tanır
Hâmil: Taşıyan
Harem: EÅŸ
Harbiye Nezareti: Milli Savunma Bakanlığı
Harbi Umumî: Genel Savaş
Hal-i Zucret: İç sıkıntısı
Havsala-i beşer: İnsan kursağı (İnsanın tahammül kabiliyeti)
Harsi: Kültürel
Hayalperest: Hayale tapan
Heyet-i Murahhasa: Delegeler
Hangâm: Vakıt
Hezayan : Saçma söz
Hıfz-ı Nükûd: Paraları saklama
Hilâf-ı Kanun: Kanun dışı, kanuna aykırı
Hiyanet: Bilerek kötülük yapma
Hitam Pezir: Son bulma
Husumet: Düşmanlık
Hutut-ı Hadidiye: Demiryolları
Hücre: Küçük oda
Hükkâm: Hakimler, yargıçlar
– Ä° –
İane: Bağış
İcra-yi Ahkâm: Hükümleri yerine getirme
İdame: Devamlılandırma, sürdürme
Ä°ddihar: Biriktirme
iftirak: Ayrılık
İğtişaş: Kargaşalık
iÄŸfalat: Aldatmalar
İhanet: Kötülük
İdame-I Muhasemat: DÜşmanlığı sürdürme
Ä°htilal: Ayaklanma
İhtifalât: Törenler
İhlâl: Bozma
İhtiyat-ı Umumi: Genel yedek
Ä°hrak: Yakma
İhata: Çevirme
İknâ: İnandirma
Ä°thak: Katma
İltihak: Katılma I
İkametgâh: Oturma yeri
İlâm: Bildirme
Ä°mha : Yok etme
İmtisal: Örnek alma
İnayet: Lûtuf, yardım
İntikal: Geçiş
Ä°nfaz: Yerine getirme
Ä°nfak: Beslemek
İnayet-i Rabbani: Tanrının lûtfu, yardımı
İntibah-ı Milli: Milli uyanış
İntihap: Seçme
Ä°ntizar: Bekleme
Ä°ptidar etmek: BaÅŸlamak
İrtibat: Bağlantı
Ä°rva: Sulama
İrtikâb: Yasak iş işlemek
İrae edilecek: Gösterilecek
İs’af: Yerine getirme
İstila: Ele geçirmek, zaptetmek
Ä°stirdat : Geri alma
İstikbal : Karşılama, gelecek
İstinadgâh: Dayanak
İstişare: Danışma
Ä°ska: Sulama
Ä°stimal: Kullanma
Ä°stihkak: HakediÅŸ
İstismar: Sömürme
İstinkâf: Çekinme, çekilme
Ä°ÅŸgal: Zorla girme
İştirak: Katılma
İş’ar: Bildirme
Ä°ta: Verme
İtilâfiyun: Birleşmiş devletler (İngiltere, Fransa, Rusya)
İtimat: Güven
Ä°zale: Giderme
İztirar: Çaresizlik
– K –
Kâfil: Boynuna alan, kefil olan
Kaim olma: Yerine geçme
Karye: Köy
Kâin: Bulunan, olan
Katl-i âm: Toptan öldürme
Kemafissabık: Eskisi gibi
Kesif: YoÄŸun
Kesret: Çokluk
Keşide: Çekme
Kıraat: Okuma
Kitabül bahir: Deniz kitabı
Kıtaat: Birlikler
Kıtaat-ı askeriye: Askeri birlikler
Kıyam: Ayaklanma, ayakta durma
Kıyam etme: Ayaklanma
Kuva: Kuvvetler
Kuvayi Milliye: Milli kuvvetler
Kuvvetüzzahr: Arka kuvvet
Kuvayi Osmaniye: Osmanlı kuvvetleri
Küşâd: Açma, açılma
Kütle-i umumiye: Genel topluluk
– L –
Lâakal: En az
Lâyenkati: Ardı arası kesilmeksizin
Ledeliycap: İycap ettikçe, lâzım olan
– M –
Maazallah: Tanrı saklasın
Mabût: Tanrı, tapılan
Mağdur: Zarar gören, hakkı alınan
Mağsup: Gasp olunmuş, zorla alınmış, izinsiz alınmış
Mahreç: Çıkış yeri
Mahdut: Sınırlı
Mahsulât-ı Arziye: Yer ürünleri
Mahsulât-ı Ziraiye: Tarım ürünleri
Maktul: Öldürülen, öldürülmüş
Mahrukat: Yakacaklar
Mahsur: Kuşatılmış
Makul: Akıllıca
Makûs: Ters, tersine dönük
Malûmat-ı mevcude: Var olan bilgiler
Mavera-yi Kafkas: Kafkas ötesi
Matuf: Yönelmiş, yönelen
Maruf: Belli
Marülarz: Arzı geçen, önce sunulan
Mazbata: Tutanak
Mebani : Evler, binalar, yapılar
Mecra-yi sabıka : Eskiden gittiği yol
Mecruh: Yaralı
Mahrem: Gizli
Medar: Yarama, yardımcı
Mehakim-i Askeriye: Askeri mahkemeler
Mehalik-i Hariciye ve dahiliye, dış ve iç tehlikeler
Medfûn: Gömülü
Mefahir: Öğünülecek şeyler
Melhame-i kübra: Büyük savaş
Menabi: Kaynaklar
Memalik: Memleketler
Menatık: Mıntakalar, bölgeler
Merasim-i Mahsusa: Özel törenler
Merkad: Mezar
Merbut: Bağlı
Mer’a: Otlak
Mesdut: Kapalı
Mesbuk: Geçmiş
Meş’um: Uğursuz
Meşkûk: Şüpheli
MeÅŸhun: DoldurulmuÅŸ
Metanet: Yürek pekliği dayanıklılık
Mevazi: Mevziler, siperler
Mevani: Engeller
Muavenet: Yardım
Mevkufin: Tutuklular
Muattar: Kokulu, güzel kokulu
Muaf: Affedilmiş, bağışlanmış
Muhaberât: Yazışmalar
Muhasamat: Düşmanlıklar
Mukadderat: Alın yazısı
Mukabele: Karşı koyma
Müdahale: Karışma, araya girme
Muhtelit: Karma
Muhalefet: Aykırı davranma
Muallim : Öğretmen
Muhip: Seven
Muhaberat-ı Hafiyye: Gizli yazışmalar
Mucib-i Tecziye : Cezalandırmayı gerektiren
MubaÅŸeret: BaÅŸlama
Mücavir: Komşu
Muhatara: Tehlikeli ÅŸeyler
Muğber: Dargın
Mukavemet: Dayanma
Muhayyer: Arzuya bırakılan
Muazzamat: Büyük şeyler, büyüklükler
Muahede: AndlaÅŸma
Mukim: Oturan, ikamet eden
Mukaddes: Kutsal
Muteber: İtibarıı, onurlu
Mutasarrıf: Eski: mülki teşkilatta Kaymakamla Vali arasında bir görev (şimdiki mânada vali)
Mukaddesât: Kutsal tanınan şeyler
Muvazaa: Danışıklı döğüş
Muvasalat: Varma
Mutantan: Gösterişli, tumturaklı
Musadere: Zaptetme, zorla alma
Mumaileyh : Adı geçen
Muvazenet-i Milliye: Milli düzen
Mutâ: Kendine itaat olunan, itaat olunma
Müsellâh: Silahlı, pusatlı
Mumanaat: Mani olma, engelleme
Muzlim: Karanlık
Mübayaa: Satın alma
Mücadele: Kavga
Müberrâ: Temizlenmiş, temiz
Mücmel: Kısa, kısaltılmış
Müdafaa-i Hukuk: Hakları savunma
Müdepdep: Debdebeli, sunturlu
Mübeccel : Yüceltilmiş
Mukâlemât: Konuşmalar
Müddet-i devam: Devam süresi
Müfreze: Ayrılmış asker birliği, bölük
Mürür: Geçme
Mümasil: Benzer
Mürakabe: Denetleme, göz altında bulundurma
Mükellef: Yükümlü
Münevveran: Aydınlar
Müdavele-i efkâr: Fikir alışverişi
Münakaşa: Tartışma
Mündemiç: Yerleşmiş
Müştemilât: Bir şeyin içinde bulunanlar
Müstakbilin: Karşılayıcılar
Müstakil: Eğemen, bağımsız
Müstemleke: Sömürge
Müttehit: Topluca, birleşmiş
Müteferrik: Dağınık
Mütegallibe: Derebeyi, zorba
Mütebaki: Geri kalan
Müteallik: İlişikli
Müteakip: İzliyen, takip eden
– N –
Namdar: Namlı, ünlü
Nefer: Er
Nev’ama: Bir nevi, bir türlü
Netayiç;: Neticeler, sonuçlar
Nezaret: Bakanlık. (gözetim)
Nim göçebe: Yarı göçebe
Nukud: Paralar
Nuzzar-ı sabıka: Eski bakanlar
– P –
Pay-ı âda: Düşman ayağı
Payidar: Ayakta kalma, durma
– R –
Redd-i ilhak: Katılmayı red
Refakat: Arkadaşlık
Ref etmek: Kaldırmak
Rekabet: Birbirini çekememek
Riyaset-i aliyye: Yüce başkanlık
Rivayet’: Söylenti
Ruy-i zemin: Yeryüzü
Rüesa: Reisier, başkanlar
– S –
Sabit: Yerinde duran, deÄŸiÅŸmiyen
Safha : Yüz
Salhane: Mezbaha, kanara
Sefain: Gemiler
Selâhiyet: Yetki
Selâmet-i beşer: İnsanlığın selâmeti
Salifüzzikir: Daha önce geçen
Serdetme: İleri sürme
Sekene: Oturanlar
Sergüzeşt: Baştan geçen, başa gelen
Seviye: Beraberlik
Seyahatname: Gezi notları
Seyran: Gezinme
Seyyar: Gezici, gezginci
Sıfat-ı Kahramanane: Kahramanlık sıfatı
Sin : YaÅŸ
Sine-i millet: Milletin bağrı
Siyanet: Koruma
Süfün-i Osmaniye: Osmanlı gemileri
Sükûn-i âlem: Dünyanın rahatı, durgunluğu
– Åž –
Åžark: DoÄŸu
Şerait-i mümasile: Benzeri şartlar
Şimal-i garbi: Kuzey batı
– T –
Taallül: Birşeyi geri bıraktırma, ağır davranış, yalancıktan bir işi geriletme Taammüdan: Bir şeyi bilerek veya tasarlıyarak yapma
Tabakat: Katlar, tabakalar
Tahliye: BoÅŸaltma
Tahaddüs: Vok iken meydana çıkma
Tahlis-i vatan: Vurdu kurtarma
Tahlif: Ant içirme, yemin verme
Tahkimat: MetinleÅŸtirimiÅŸ ÅŸeyler
Tahrik: Hareket ettirme, kımıldatma
Tahlis: Kurtarma
Takip: Ä°zleme
Takviye: Kuvvetlendirme, güçlendirme
Talep: Ä°stek
Tali: Ä°kinci derece
Takriben: Yaklaşık olarak
Tanzim: Düzenleme
Tasdik: DoÄŸrulama
Tasfiye: Temizleme
Telâffuz etmek: Konuşmak
Tatbik: Uygulama
Tarih-i iptida: Başlangıç tarihi
Tarik: Yol
Tatil-i Muhasemat: Düşmanlıkların kesilmesi, durdurulması
Tarafeyn: Ä°ki taraf
Tarafeyn-i akıdeyn: Sözleşen iki taraf
Tazyik: Sıkıştırma
Teali: Yükseltme
Teamül: Adet, töre
Teahhür: Gecikme
Tebaut: UzaklaÅŸma
Tecerrüt: Çıplaklaşma; soyunma
Tecrit: Ayırmak, soymak
Tecelli: Açığa çıkma, tâli
Teb’it: Uzaklaştırma
Teçhizat: Donatımlar
Teemmmül: Düşünüp taşınma
Teferruat: Asıldan ayrılan şeyler, ufaktefek
Tehayyül: Hayal etme, hayal kurma
Tekarrür: Kararlaşma, kararlaştırma
Tefhim : Anlatma
Temas: DeÄŸinme
Temdin : Medenileştirme, uygarlaştırma
Tensik: Yeniden düzenleme, yoluna koyma
Temayül: Eğilme, eğilim
Telkin: Anlatmak
Telâkı: Birbirile buluşma
Terekküp: Karışmak, birleşmek
Teshilât: Kolaylıklar
Tesri: Kolaylaştırma
Teslih: Silâhlandırma
Teşrinevvel: Ekim ayı
Teşrinsani: Kasım ayı
TeÅŸdit:Åžiddetlendirme
Tevai: GeniÅŸletme
Tevhid-i mesai: Çalışmayı birleştirme
Tevlit: DoÄŸurma
Tevsim: Adlandırma
Teşkilât: Kuruluş
Tevakkuf: Durma
Tezyin: Süsleme
Tezahurat: Gösteriler
Tezyid-i varidât: Gelirlerin artması
Tufan-ı hissiyat: Duyguların coşkunluğu taşması
Tulû: Doğma
– U –
Uhde-i âli: Yüce omuz
Ulvi: Yüksek, yüce
Urban: Çöı Arapları
– V –
Vahdet-i mülkiye: Mülki birlik
Vakt-ı zuhur: Öğle vakti
Vaz-ı hazır: Bugünkü duruş, durum
Vazı: Koyma
Vazıh: Açık, açıkça
Vazetme: Koyma
Velinimet: Nimet sahibi
Vesika: Belge
Vesait-i tahlisiye: Kurtarma araçları
Vesile i hasene: Güzel sebep
Vilayât-ı şarkıye: Doğu vilâyetleri
Vuzuh: Açıklık
Vürut: Gelme
– Y –
Yeknesak: Hep bir biçim
Yevm-i mezkûr: Söylenen gün
– Z –
Zebun: Bitik, bitmiÅŸ
Zebhedilen: Kesilen
Zehab: Sapma, gitme
Zemin: Yer
Zeval: Öğle, son bulma
Zevat: KiÅŸiler
Zuhür: Çıkma
Zulümdide: Zulüm görmüş
Zümre-i kalile: Küçük sınıf, az topluluk  …………….KÄ°TABIN SONUNDAKÄ° “YANLIÅž-DOÄžRU” CETVELÄ° İÇİN BU SATIRI TIKLAYIN……………………………….
