BELEDİYE İSKELESİ
Orta yukarıda İtalyan Kilisesi, sağda Emniyet Müd. Binası
Anılan İskele Adı Belediye İskelesi
Yapılış Tarihi: 20.11.1923
Konumu Latin Katolik Kilisesi Önü
Yapı Sistemi: Karışık Teknik, Ahşap-Demir
Görgü tanıkları: Şinasi DEVELİ
Günümüzdeki Yeri: Minibüs Son Durak
5306. Sok. Sağ Yanda Emniyet Md. Binası
Dekovil hattı kurulduktan sonra, Mersin Belediyesi de ihracata katkı vermek amacıyla kendi iskelesini yapılandırma kararı almış olmalıdır. Açılışı Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan hemen sonra gerçekleşmişti. Ancak daha önce hazırlanıp Fransa’da basıldığı anlaşılan kartpostal serisi içinde L’ESTACADE D’EXPORTATION DE MERSİNE ifadesi yer alıyor.
Belediye İskelesi. İskele üzerinde vinç donanımı henüz kurulmamış. Solda görülen katlı taş bina, günümüzde çatısı çökmüş, harabe durumunda olan Karamancılar Konağıdır. Atatürk’ün 1918 de kaldığı ve “Esas mücadelemiz şimdi başlıyor” dediği binadır. Kartpostaldaki el yazısı İpek Ongun’un kayınpederi Hamdi Ongun’a ait.. İpek-Alp Ongun Arşivi
Latin Katolik Kilisesi önündeki alanın sahilinde 1923 yılında Belediye tarafından yaptırılan 140 metre uzunluğunda, 10 metre genişliğinde iskele, kayıtlara göre Mersin Belediye İskelesi veya Belediye İhraç İskelesi olarak yazılıdır. Fransızca ifadeden anlaşılacağı üzere, Belediye İskelesi de Mersin’in dünyaya açılan dış satım iskelelerinden biri olmuştur. 1928 yılında liman şirketi tarafından üzerine bir vinç düzeni kurdurulmuştur. Hızla gelişen deniz trafiğine soluk getiren iskelenin belediyeye iyi bir gelir sağladığı söylenebilir.
Belediye İskelesi’nin alanı. Solda iskelenin beton başlangıcı ve ahşap ayakları. Ali Merzeci arşivi
Belediye İskelesi’nin vinç düzeni kurulmamış hali. 1930 lar. Arkada görülen iskele ise ( vinç önündeki direk ve sol iskele ucuna yakın direk arasında) başka yerde göremediğimiz Maden/Krom İskelesidir. Ali Merzeci Arşivi.
Şinasi Develi anlatıyor: “Eski Emniyet Binası’nın ön tarafında bulunan iskele 20.11.1923 tarihinde Mersin Belediyesi tarafından inşa ettirilmiştir. 143 metre uzunluğunda, 10 metre genişliğinde idi. Önce vinci bulunmuyordu,1928’de Mersin Liman Şirketi tarafından vinç konuldu. O tarihlerde Mersin’e modern bir liman inşası da gündemdeydi ve iskelenin yıkılması konusunda Belediye’nin gelirler dahil uğrayacağı zararların karşılanması da düşünülmüştü. Limanı yapacak şirketin bunları karşılaması nazara alınmıştı. (Liman inşası için bir Fransız şirketi ile yapılan anlaşma, 1923’de mecliste onaylanmayınca, gerçekleşmedi).”
Liman yapımı sırasında Alman İskelesi dönemin Belediye İskelesi’nin yanında, yıpranmış ve terk edilmiş halde. Sadece karkası (demir / ahşap iskeleti) görünüyor. Geri planda silo ve liman sahası rahatça görünüyor. Berideki Belediye İskelesi ve doğu tarafında Alman İskelesi vinç vb ekipmanları sökülmüş halde kaderini bekliyor. Ortadaki beyaz bina Karamancılar Konağı’dır. Hayrettin Ergun Arşivi
Doğudaki kalafathanedeki tekneler gibi, kentin batısında, günümüz Atatürk Evi önünde (şimdiki otobüs duraklarının bulunduğu mahalde) karaya bakım için çekilmiş bir tekne. 1920’ler. Ali Merzeci Arşivi.
Karşılaştırmalı iki fotoğrafta Krom iskelesinin yeri belirleme çalışması (Kırmızı nokta işaretli). 1930’ların sonu. Hayrettin Ergun Arşivi.
“Mersin bu iskeleler, mavnalar ve onları çeken römorkörler ile yaz kış gemilerin açıkta beklediği hareketli açık bir limandı. Sadece kışın zaman zaman esen lodos bu hareketli görünümü aksatırdı. Kışın tahmil tahliye faaliyetlerinin aksaması Mersin’de bir liman inşasını 1920’den beri gündemde tutmuştur. ” (Aykut Hokkacı’dan)
