GEZGİNLER GÖZÜYLE MERSİN 6. KISIM
Thomas Dallam (1570-1620 )
Thomas Dallam ile sonraki yıllarda Türkiye’yi ziyaret eden John Covel’in (1638-1722) anıları New York’ta Burt Franklin Yayınevi tarafından 1870 yılında James Theodore Bent’in (1852-1897) editörlüğünde bir kitap olarak yayınlanmıştır. Kitap 1893 yılında Londra’da Hakluyt Society tarafından tekrar basılır. Bilahare sırasıyla 1900, 1960 ve 1964 yıllarında B. Franklin, New York tarafından tekrar baskıları yapılmış, son baskısı 2010 yılında Cambridge University Press tarafından yapılmıştır. (Early Voyages and Travels in The Levant, I- The diary of Master Thomas Dallam (1599-1600. Ed. by J. Theodore Bent)
John Cavel’in Türkçeye çevrilen kitabı
Burada bizi ilgilendiren, içinde ilk kez “Messina = Mersin” isminin geçtiği Thomas Dallam’ın anılarıdır. John Covel’in anıları daha çok İstanbul ile ilgili olup saray, merasimler ve gündelik yaşamdan kesitler aktarmaktadır.
Thomas Dallam bir org yapımcısıdır. İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth tarafından Padişah III. Mehmet’e hediye edilen orgu saraya ulaştırmak için 1599–1600 yıllarında Türkiye’ye bir seyahat gerçekleştirir. Gemi Akdeniz’deki birçok limanı ziyaret ederek İstanbul’a gelecektir. Dallam bu uzun deniz seyahatinde bir günlük tutar. Bu anılarında “Ayaş” tarif edilirken editör J. Theodore Bent’in verdiği dipnotta [muhtemelen bir yabancının hatalı telaffuzu veya basım yanlışı yüzünden (?)] Mersin adı ”Messina” olarak geçmektedir. Kitap ilk kez 1870 yılında basıldığından J. Theodore Bent bu dipnotu koymadan önceleri bu ismin (Mersina?) kullanıldığını anlıyoruz. Buna ait ilgili sayfanın orijinali ve dipnotunun çevirisi aşağıda verildiği gibidir:
33. sayfadaki dipnot:
“Yeaas” – Ayaş veya muhtemelen Korghos, Korykos. Ayaş, antik Elaiussa, şimdi 30 mil kadar “Messina”nın batısında, Haçlılar tarafından inşa edilmiş ve Dallam tarafından büyük bir Pazar yeri olarak anılan, bir
ada ve kalesiyle antik Korikos’a bitişik, Roma ve Ortaçağ dönemlerine ait bir yıkıntılar yığınıdır.
Early Voyages and Travels in The Levant: Kitabın 33. Sayfasındaki editörün 2 no.lu dipnotunda “Messina” adı görülüyor.
Orijinal Tıpkıbasım Online Okuma Linki: https://archive.org/ stream/earlyvoya gesand01bentgo og#page/n8/mode/2
