Yoğurt Pazarı’ndan Önceki Komşu Pazaryeri
MEZÄ°TLÄ°
Eski Mezitli uzun yıllar yöre halkının yetiştirdiği ürünü getirip sattığı önemli bir pazaryeri ve merkezi olmuştur. Eski Mezitli’de halen bir bölümü ayakta duran Roma Dönemine ait Tol (Mabet) adeta yerli
ve yabancı tüccarlar ile çevrede yaşayanların uğrak yeriydi. İskana geçmemiş aşiretler ve hayvancılıkla uğraşan yerli halk, elde ettiği
hayvansal ürünleri buraya getirip satarlardı. Konya Ovası’ndan kervanlar ile zahire, Ankara üzerinden tuz vb. maddeler günlerce
yolculuktan sonra buraya getirilir ve cuma günü gelecek olan alıcılar beklenirdi. Cuma günü çevre köylerden insanlar gelip burada alışveriş yaparlardı. Buranın en önemli alışverişçileri ise özellikle Mısır ve Kıbrıs’ tan gemiler ile mal almaya gelen yabancı tüccarlardı. Bu tüccarların Mersin’ de birer yerli temsilcileri vardı. Bu aracılar halktan keçiboynuzu (harnup), odun, defne, palamut, kömür, maden, zeytin, zeytinyağı, yapağı vb. ürünleri önceden alıp depolardı.
Tüccarlar gemiler ile geldiği zaman topladıkları malları kiraladıkları develerle Mezitli Tol’dan Karaduvar limanına çektirip, gemiye teslim ederlerdi.
1880’lerin ilk yıllarında Süveyş Kanalı inşaatına gerekli olan kereste ihtiyacı nedeni ile ticaret büyük oranda gelişmişti. Bu kerestelerin büyük bir bölümü bu yöreden karşılanmıştır. Yine aynı yıllarda Amerika ve Almanya’nın susam ve pamuk talebi üzerine, yörede çeltik ve susam tarımına ağırlık verilmiştir. Uzun süre iyi kâr getirdiği için aşiretlerin birçoğu iskâna geçerek kimisi toprağa bağlanmış kimisi de sırf kereste ve yük çekmek için deve alarak kervanlarla nakliyecilik yapmaya başlamıştır. Özellikle Amerika ve Almanya’nın pamuk talebini ve yörede konuşlanmış askerinin gıda ihtiyacını karşılamak için Mısırlı İbrahim Paşa Suriye’den 2000 (Fellah) tarım işçisini getirerek Mersin’ den Hatay’a kadar sahil kesimine yerleştirmiştir. Sıcak ülkeden getirilen bu işçi
ailelerinin fertleri, özellikle Çukurova’nın aşırı sıcağından çok fazla etkilenmiyor, kısa sürede istenilen performansı göstererek atıl vaziyette duran arazileri verimli hale getiriyorlardı.
Daha sonraki yıllarda Mersin şenlenip Yoğurt Pazarı devreye girinceye kadar eski Mezitli önemini korumuş, bu tarihten sonra ise alışveriş merkezi Mersin’e kaymıştır.
- FotoÄŸraf : Mezitli ilkokulu