KHARİTLER – ÜÇ GÜZELLER – Arşt. Şahin ÖZKAN
Başlangıçta olasılıkla bitkilerin bitme gücünü simgeleyen güzellik tanrıçaları idi. Doğaya, insanların ve hatta tanrıların yüreğine neşe saçan tanrıçalardı bunlar. Kharitler, Musalarla birlikte dolaşırlardı. Onlar olmadan şölen verilmez, Apollon lir çalıp, tanrılar dans etmeden tanrılar neşelenmezdi.
Yalnız tanrılar mı? hangi ölümlü’nün yanına gitseler, hangi insanın omuzuna dokunsalar, o insan mutluluk
içinde yaşardı. Bir insanın içinde ister acı ister keder olsun, Musaların şarkısını duymaya görsün, o insan karanlık düşüncelerden sıyrılır, dertlerini unuturdu. Musaların ölümlülere armağanı budur işte.
Olympos’ta Musalarla birlikte otururlar, zaman zaman onlarla beraber korolar oluştururlardı. Genellikle kollarını birbirlerinin omuzuna dolamış üç çıplak genç kadın, üç kız kardeş olarak düşünülüyordu. Betimlemelerinde iki yanda duranlar bir yöne, ortadaki aksi yöne bakar durumdadır. Kharitler zaman zaman Musalarla karışır, onlarla birlikte Olympos dağının tepesinde ya da başka bir dağ zirvesinde oynarlar, çalgı çalarlar, ezgi söylerlerdi.
APHRODİTE’in yanından ayrılmayan HİMEROS (arzu-istek-aşk) ile birlikte dolaşırlar, PANDORA’nın süslenmesine katkıda bulunurlar. Kharitler’i APOLLON’un olduğu APHRODİTE’in alayında da görürüz. Her çeşit sanat eserini esinleyen ve koruyan, insanda ve tanrıda yaratıcılık doğuran tanrıçalardır.
Göze hoş olanı simgeleyen bu tanrıçaların adları da parlaklık, ışıltı, güzellik anlamına gelen “Kharis” sözcüğü ile ilgilidir. Yunan mitosunun bu üç güzeli tanrı ZEUS ile OKEANOS kızı EURYNOME’nin kızlarıdır. Adları: AGLAİE: Parlaklık, ışıltı anlamına gelir, Kharitler’in en gencidir. EUPHROSYNE: sevinç, neşe anlamındadır. THALİA: Bitkisel gelişmeyi simgeler.. Yetki alanı komedyadır. Apollon’la sevişip KORYBANTLAR’ı doğurduğu da anlatılır. HESİODOS Yunan mitosunun üç güzelini şöyle tanımlar:
Okeanos kızı Eurynome’yle evlendi Zeus
Güzelliği görenleri büyüleyen uyum tanrıçalarıyla,
Üç kızı oldu ondan, Kharitler, üç güzeller,
Aglaie, Euphrosyne ve sevimli Thalia.,
APHRODİTE doğar doğmaz, Himeros’la birlikte onun ardına koyuldukları gibi onu süslemede hep görev başında gösterilirler:
…GÜLÜMSER
APHRODİTE de Kıbrıs’a gitti, Paphos’a
Kutsal bir koru, tüten sunaklar vardı ya, işte oraya,
Üç güzeller yıkadılar orada onu
Ve ovdular ölümsüz tanrının bedenini parlatan yağlarla
Güzelim rubalar giydirdiler, gözlere şenlik.
NARLIKUYU POİMENİOS HAMAMI YAPISI VE ÜÇ GÜZELLER MOZAYİĞİ:
Silifke sınırları içerisinde olan Kızkalesi’nden 5 km. ilerdeki Poimenios’un Üç Hurili Hamamı’da denilen Narlıkuyu’da ki Üç Güzeller Mozayiği’ne: Narlıkuyu balık lokantaları ile bilinir. Bu koyda yüzmeye ve akşamları bu lokantalarda balık yemeğe doyamazsınız. Antikçağ ve hıristiyanlık dönemlerinde Cennet ve Cehennem’e tapınma ve geziyle gelenler için bir deniz kapısı olmuştur. Eskiden burada hamamıyla ünlü birde köyceğiz vardı. Bu hamam yapısından bugün yalnızca su yalağı ile yunma bölümündeki taban mozayiği görünürde kalmıştır. Bu mozayiğin üzerinde uzun süre bir kahvenin bulunması bu değerli mozayiği korumuştur. Kharitler – Üç Güzeller – Kharites -Araştırmacı Şahin ÖZKAN
Üç Güzeller konusunda başka bir yazı için bu satırı tıklayınız.
